Tijdens de vergadering zegt het te nemen besluit tegen de agenda “kun je mij niet een beetje helpen?” Het vervolgt, “schuif me een beetje naar voren want ik ben hier nu al voor de vijfde keer en ik heb wel wat anders te doen. Ik moet uitgesproken worden, op intranet verschijnen, uitgerold worden en dan nog mijn werk doen. En dat allemaal dit jaar nog als het even kan.”
Al weken was het besluit in afwachting van de klap die het zou krijgen om de wijde wereld in te kunnen gaan. Het moment waarop het zichzelf mocht voorstellen aan wie het maar wilde horen. Een zinvol bestaan krijgen door genomen te zijn. Waarde toe te voegen door krachtig en eenduidig te zijn in de boodschap. Wie zit er nou te wachten op een niet genomen besluit?
Het besluit ziet met lede ogen aan hoe het managementteam weer in discussie gaat over het te nemen besluit. En hoe meer ze in discussie gaan over de zin en onzin van het te nemen besluit, des te meer de meningen en ideeën uiteen beginnen te lopen. En hoe meer de ideeën uiteen lijken te lopen hoe stelliger de mensen worden en het te nemen besluit over de tafel heen en weer wordt gesmeten. Het te nemen besluit voelt zich ondertussen moederziel alleen en meer dan ooit uit verbinding met die mensen.
Soms is er een duwtje van links… en dan weer een zetje van rechts. Als de voorzitter het te nemen besluit maar weer onder zijn hoede neemt, dan lijkt het alsof het hele circus weer opnieuw begint. Iedereen wordt weer gevraagd naar een mening. En des te meer die meningen op tafel komen des te meer de mensen die ze hebben geopperd die meningen ook nog eens gaan zitten verdedigen… Alsof die meningen niet voor zichzelf op kunnen komen. De meningen krijgen een podium waar het te nemen besluit soms akelig van wordt.
Elke keer weer datzelfde liedje. Hetzelfde repertoire van al die meningen dat er uiteindelijk steeds toe leidt dat het te nemen besluit ineens van tafel wordt geveegd. Dat de rivaal van het te nemen besluit dan uit een vestzak wordt gevist en ineens in het middelpunt van de belangstelling staat…
Ja die rivaal van het te nemen besluit… dat is ‘het goede gesprek over het doel van het MT’. Een hele mond vol en daarom ook wel bekend onder de bijnaam ‘onze toegevoegde waarde’. Nou en als ‘onze toegevoegde waarde’ eenmaal in de spotlights staat dan weet het te nemen besluit zeker dat het de voorzittershamer die dag niet zal ontmoeten.
Nee dan wordt er een heel ander toneelstuk opgevoerd op het podium van de vergadertafel. Als ‘onze toegevoegde waarde’ eenmaal onderwerp van discussie is dan gaan de mensen pas echt los. Dan roepen een aantal van hen steeds harder en worden ze feller in hun woorden terwijl anderen stiller worden of zelfs gewoon op hun mobieltje gaan zitten kijken. En des te meer sommige mensen harder roepen, des te meer anderen stil worden en des te meer dat gebeurt des te meer al die mensen het persoonlijk op lijken te vatten. En des te meer het zo persoonlijk wordt, des te meer ‘onze toevoegde waarde’ een onemanshow op het podium krijgt. Met steeds dezelfde uitkomst… Het blijft bij het oude… En ‘onze toegevoegde waarde’ danst ondertussen samen met ‘des te meer’ op tafel.
Agenda kijkt dan naar de tijd en dringt de voorzitter aan om door te gaan, op te schieten. Het te nemen besluit, dat onder de tafel is geveegd, zit te balen en verzint een list…
Ik moet in ieder geval zorgen dat mijn opsteller mij wat aankleedt en opmaakt. Mij niet alleen uitdost met argumenten waarom het MT mij vooral wel moeten aannemen (de gewenste effecten), maar ook waarom niet. Oftewel de argumenten met (ongewenste) side-effecten waarmee het MT ook rekening moet houden. En als mijn opsteller dan ook nog aan het voorstel toevoegt op welke termijn mijn evaluatie en eventuele bijstelling plaats zal vinden, dan scheelt dat al een heel stuk.
En wat ik ook ga doen, is zorgen dat dit toneelstuk beter wordt uitgevoerd. Want wie spelen er nu eigenlijk mee? En welke rol heeft ieder dan in het stuk? En weten ze dat wel van elkaar? Snappen ze wel dat ze het best wel goed bedoelen zo met elkaar? En kunnen die mensen elkaar niet een beetje helpen om overzicht te houden? Wie is nu eigenlijk degene die met legitimiteit mag doorpakken en mij als besluit een klap op mijn kop mag geven?
Het te nemen besluit krabbelt onder tafel vandaan en loopt af op het MT-mens dat nog niet zo lang geleden is begonnen in dit team. Het mens dat stiller wordt als anderen luider worden. Het mens dat als het iets zegt, de andere mensen stil maakt. Daar zet het te nemen besluit de zinnen op…
Kort daarna ontmoet het te nemen besluit eindelijk de voorzittershamer. Met een ferme klap op de kop ziet ‘Het Besluit’ het licht… en sterretjes…
Systeemdenken vraagt om onder andere in- en uitzoomen, vertragen en wisselen van perspectief. In dit verhaal heb ik geprobeerd een onverwacht of in ieder geval ongebruikelijk perspectief te gebruiken om een zichzelf versterkend patroon onder woorden te brengen. Ik hoop dat je het met een glimlach hebt gelezen, maar ook met nieuwsgierigheid naar de patronen die je misschien in je eigen omgeving kunt herkennen. Vanuit welke perspectieven zou je dat patroon kunnen beschrijven? De volgende keer weer een ongebruikelijk verhaal over een samenwerkingsvraag uit mijn praktijk.
